İran resmi haber ajansı IRNA’ya nazaran, Ali Hamaney başşehir Tahran’da “19 Dey (9 Ocak) Ayaklanması Günü” münasebetiyle düzenlenen merasimde yaptığı konuşmada, yaklaşık 4 aydır aralıklarla devam eden Mahsa Amini şovlarına ait değerlendirmede bulundu.
Gösterilerin dış güçler tarafından desteklendiği argümanını yineleyen Hamaney, İran düşmanlarının şovlarla gayelerine ulaşamadığını, rejimin ülke içinde ve bölgede gücünü koruduğunu söz etti.
Hamaney, “İsyan hareketinde dış düşmanların parmağı var. Kimileri, (bize) ‘olaylar sizin suçunuz’ diyor. Bu hakikat değil” dedi.
‘İsyancıların maksadı ülkenin güçlü taraflarını yok etmek’
ABD ve kimi Avrupa ülkelerinin göstericileri desteklemelerine yönelik açıklamalara dikkati çeken Hamaney, “İsyan hareketinde düşmanın en değerli aracı Batılı, Arapça, İbranice medya ve toplumsal platformlar üzerinden yaptığı propaganda olmuştur. Elbette ülkede ekonomik ve geçim sorunu olduğuna kuşku yok lakin bu sorun çöp tenekeleri yakarak, sokaklarda isyan çıkararak çözülür mü? Kuşkusuz bu aksiyonlar ihanettir ve sorumlu kurumlar ihanetle önemli ve adil bir biçimde ilgilenir” diye konuştu.
Hamaney, “Bazıları, isyancıların ülkenin idari zafiyeti ve ekonomik yetersizliklerine karşı olduklarını sav ediyordu. Tersine onların emeli zayıflıkları gidermek değil, ülkenin güvenlik üzere güçlü istikametlerini yok etmekti” dedi.
İran başkanı Hamaney ülkenin iktisat, kültür, güvenlik ve bilim üzere çeşitli alanlarda büyük ve dönüştürücü çalışmalara muhtaçlığı olduğunu kaydetti.
İran’da Şah Muhammed İstek Pehlevi idaresine karşı 9 Ocak 1978’de Kum kentinde başlatılan halk ayaklanması her yıl farklı etkinliklerle anılıyor.
İran’daki gösteriler
İran’ın başşehri Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra gördüğü şiddet nedeniyle kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini 16 Eylül’de hayatını yitirdi. Amini’nin mevti üzerine memleketi Sakkız’da 17 Eylül’de başlayan şov ülke geneline yayılarak idare aksisi protestolara dönüştü.
Protestolarda yüzlerce gösterici hayatını kaybetti, on binden fazla gösterici ise gözaltına alındı.
Gösteriler sonrası onlarca kişi “yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak”, “devlete karşı savaş açmak” üzere suçlamalarla idamla yargılanırken şu ana kadar haklarında vefat cezası verilen 4 kişinin cezası infaz edildi.