Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun 2021 datalarına nazaran, tüm dünyada 537 milyon kişi diyabetle yaşıyor. Türkiye ise 9 milyon diyabetli birey ile Avrupa’da birinci sırada.
Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı ve Diyabet Derneği İdare Konseyi Lideri Prof. Dr. Şükran Darcan, “Ülkemizde birçok okul yaşında, 28 bin Tip-1 diyabetli çocuğumuz mevcut. Çocukluk yaş kümesindeki diyabetlilerin yüzde 90-95’i Tip-1 diyabet olmakla birlikte, bilhassa ergenlik periyodunda kilolu çocuklarda Tip2 diyabet (kan şekerinin yüksek olduğu diyabet) sıklığı giderek artıyor” dedi.
Cumhuriyet’ten Sena Tayfun’un haberine nazaran, ebeveynleri, diyabetin çocuğun hayatında mani olarak algılanmaması gerektiği konusunda uyaran Darcan, dezavantajlı kümelerin ise sağlıklı ve istikrarlı besin eserlerine ulaşım badireleri olabileceğini belirterek “Kendilerinin yahut ebeveynlerinin diyabet eğitimi yahut sıhhat hizmetine ulaşımında sorun olabiliyor. Ayrıyeten devamlı kan şekeri ölçümü yapan sensör yahut insülin pompası üzere diyabet teknolojilerine ulaşımın, birden fazla vakit ekonomik nedenlerle kısıtlı olması da kıymetli bir sorun oluşturuyor” diye konuştu.
“Kan şekeri düşüklüğü”
Diyabetli çocukların okullarda en sık karşılaştığı acil durumun kan şekeri düşüklüğü olduğuna dikkat çeken Darcan, şunları söyledi:
“Kan şekeri düşüklüğü; kendini berbat hissetme, ellerde titreme, terleme, solukluk, çarpıntı ile kendini gösterir. Durumu yöneteceklerin bu mevzuda eğitilmesi gereklidir. Kan şekeri düşüklüğü olduğunda çocuğa kan şekerini süratlice yükselten, tabibince belirlenmiş ölçüde küp şeker yahut içinde şeker olan meyve suyu verilir ve parmak ucundan kan şekeri yapılır. Kan şekerinde kâfi yükselme olmazsa yükseltmek için glukagon iğnesi uygulanmalı. Yükseldiği durumda ise insülin iğnesi yapılmalı. Bu üzere durumlar için okul buzdolabının kapağında glukagon bulundurulmalı ve okul hemşiresi yahut ilgili öğretmen glukagon yapabilmelidir. Şartlar sağlanamazsa 112’ye ulaşılmalıdır.”
“Okul kantinlerinde çoğunlukla besin pahası düşük besinlerin satılıyor”
Eğitim Sen Genel Sekreteri İkram Atabay da şöyle konuştu: “Ekonomik krizle, beslenme Türkiye’de temel sorun oldu. Birçok öğrenci okula kahvaltı yapmadan gidiyor, birçok öğrenci okulda yemek yemeden günü tamamlıyor. Ayrıyeten Tip1 diyabet hastası çocukların özel diyete muhtaçlığı oluyor. Ulusal Eğitim Bakanlığı, 2020’de buna dair bir yönerge çıkarmış olsa da bu işin sorumluluğunun değerli bir kısmını velilere yüklüyor. Okul kantinlerinde çoğunlukla besin pahası düşük ve karbonhidrat, tuz, şeker oranı yüksek besinlerin satıldığını biliyoruz. Öte yandan şu anda okullarda ne bir sıhhat çalışanı ne de revir var. Hastalıklar konusunda şuurlu ve eğitim almış işçi yok.”