Rusya ve Ukrayna ortasında savaş ikinci yılında devam ederken İsveç ve Finlandiya da güvenlik dertleri nedeniyle NATO üyeliği için İttifak’ın kapısını çalmıştı. Devam eden üyelik görüşmeleri, Türkiye’nin terör örgütü üyelerine mesken sahipliği yaptığı gerekçesiyle bilhassa İsveç’e yönelik vetosu ile sekteye uğramış ve üçlü toplantılar da böylece başlamıştı. İsveç ve Finlandiya terör örgütlerine yönelik Türkiye’nin tasalarını giderecek memorandumu imzalasa da Ankara bilhassa Stockholm’ün gerekli adımları atmadığını söylüyordu. Üzerinden geçen vakitte görüşmeler İsveçli çok sağcı siyasetçi Rasmus Paludan’ın Kuran-ı Kerim yakmasıyla uygunca çıkmaza girmiş ve Türkiye NATO üçlü görüşmelerini askıya aldığını duyurmuştu. Finlandiya ise yakın münasebetlere sahip olduğu İsveç’i bu süreçte geride bırakarak “aynı anda üye olmaya” gerek olmadığını gündeme getirmişti.
Devam eden üyelik süreçlerinde üçlü görüşmelerin 9 Mart’ta tekrar başlamasına karar verilmişken ABD merkezli CNN International’da dikkat çeken bir tahlil yayınlandı. Luke McGee imzası taşıyan tahlilde, Türkiye’nin NATO’nun genişlemesine pürüz olduğu bunun da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in elini güçlendirme fırsatı verdiği söz edildi.
Putin, Ukrayna’nın NATO’ya üye olma tartışmaları devam ederken İttifak’ın kendi sonlarına bu derece yaklaşmasını münasebetlerden biri olarak göstererek geçtiğimiz yılında 24 Şubat’ında Kiev’e savaş açmıştı.
“Üyelik konusunda karamsar bir hava hakim”
McGee ise tahlilinde, “Hem Finlandiya hem İsveç hem de NATO müttefiklerinin büyük çoğunluğu 11 Temmuz’da yapılacak NATO başkanlar doruğunda bu ülkelerin ittifaka resmen katılmasını istiyor. Fakat bunun gerçekleşmesinin önünde değerli bir pürüz var: Türkiye şimdi bu plana onay vermedi” sözlerini kullandı.
İsveç ve Finlandiya’nın önündeki tek mahzurun Türkiye olmadığı tabir edilen tahlilde Rusya’nın müttefiki Macaristan da işaret edilerek şu tabirler kullanıldı: “Macaristan’ın da Nordiklerin iştirakini onaylamaması suları daha da bulandırıyor. Fakat şu anda Türkiye’nin taraf olması öncelik olarak görülüyor. Batılı yetkililer Türkiye’nin uzlaşacağı konusunda giderek daha karamsar hale geliyor.”
NATO diplomatlarının, Türkiye’nin Temmuz’da yapılacak tepe öncesinde İsveç ve Finlandiya konusunda geri adım atıp atmayacağı konusunda ikiye bölünmüş durumda olduğu söz edilen tahlilde, “Her iki görüşün de merkezinde, Erdoğan’ın yıllardır karşılaştığı en büyük siyasi tehdit olarak algılanan bu yılki Türkiye seçimleri var” denilerek, Ortadoğu Enstitüsü’nün Türkiye programından Gönül Tol’un, “Türk halkı için ‘güçlü adam imajı’ paramparça oldu. Şu anda bir U dönüşü onu yalnızca daha zayıf gösterecektir” görüşüne yer verildi.
“Rus parası olmadan Erdoğan başaramazdı”
Tol’un görüşlerine yer verilen tahlilde, Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’i kızdırmak istememesinin öteki nedenleri de olduğunun altı çizilerek: “Rusya, Suriye’deki faaliyetleri, Rusya ile askeri işbirliği ve öbür düşmanca faaliyetleri nedeniyle öteki ülkelerin yaptırım uyguladığı Türkiye için ekonomik açıdan bir can simidi oldu. Rus parası olmasaydı Erdoğan maaşları artıramaz ya da öğrencilere maddi takviye sağlayamazdı. Artık zelzele sonrası yine inşa kelamı veriyor. Yani Rusya Erdoğan için hala cazip bir ortak” denildi.
“Kremlin bunu propaganda gereci olarak kullanır”
CNN’e konuşan öteki NATO yetkilileri ve diplomatlar ise, “Türkiye’nin üyelik sürecini engellemesi Kremlin’in Batı ve NATO’nun bölünmüşlüğüne dair telaffuzunu besleyebilir” tabirini kullandı. NATO’nun bu iki ülke üye olmasa bile kimi adımlar atması gerektiği kaydedildi.
Analiz, “NATO ve daha geniş kapsamlı batı ittifakı genişleyemezse Kremlin bunu propaganda materyali olarak kullanabilir. Şayet bu gerçekleşirse, savaş bir anda bitse bile ‘bölünmüş batı’ söylemi NATO’nun düşmanları tarafından kullanılmaya devam edilir” tabiriyle son buldu.
halktv.com.tr // Dış Haberler