Öncelikle genel bir soru yöneltelim. Neden sinema yapıyorsunuz?
Bu benim için cevaplaması epeyce sıkıntı ve karmaşık bir soru. Tahminen bu soruyu kendime hiç sormamış, bu sorunun karşılığı ile hiç yüzleşmemiş olabilirim. Sanırım kimsenin sizi anlamadığını fark ettiğinizde kendinizi tabir etmek için yeni bir yol arıyorsunuz. Benim için bu yol sinema olmuş olabilir.
Kendinizi tabir etme noktasında Pota’nın farklı bir yeri var sanırım. Mahalle kavramının etrafında bir çağdaş vakit çözümlemesi üzere. Öyküsü nasıl ortaya çıktı?
Türkiye kozmopolit bir ülke. Bu kozmopolitliğin en ağır yaşandığı kentlerin başında da İstanbul geliyor. Benim çocukluğumda 90’lı yıllarda bu türlü bir mahallede geçti. Türkiye’nin farklı coğrafyalarındaki köylerinden İstanbul’a gelen, farklı kültürlere sahip ailelerin çocukları olarak Ümraniye’de bir küme arkadaşımla birlikte büyüdük. O yıllar basketbolun da yeni yeni tanınan olduğu yıllardı. Kola tenekesini ezip top oynadığımız yıllar olduğunu düşünürsek basketbol o yıllarda epey lüks bir spordu. Mahallemizde ve okulumuzda basketbol potası yoktu. Biz de kendi basketbol potamızı kendimiz yapmıştık. Sinemanın çıkış noktası bu aslında. Burdan yola çıkarak zihnimi kurcalayan sıkıntıları senaryolaştırarak ete kemiğe büründürmeye çalıştım. Birebir mahalleyi paylaşan çocukların sorunlar karşısında tıpkı potada var olma sorunsalına ağırlaştım. Çağdaş vakitlerin hala en büyük meselelerinden biri olan sınıf farklılığı, saklı kast sistemi, fırsat eşitsizliği üzere mevzuları sinema lisanı çerçevesinde işlemeye çalıştım.
Burada ortaya girmek isterim. Fırsat eşitsizliği üzere bir sıkıntıyı anlatmanıza karşın umut dolu da bir kıssa var.
Evet, her şeye karşın finali umutsuz bitirmek istemedim. Çünkü kenar mahalle diye tabir ettiğimiz bir mahallenin öyküsüne ağırlaşmış olsam da bütün aksiliklere karşın hoş tarafların her vakit olduğuna inanıyorum. Batı’nın sav ettiğinin bilakis Türkiye’nin kurutulması gereken bir bataklık olduğunu düşünmüyorum. Pota’da da gecekondu mahallesindeki çocukların öyküsüne odaklanmama karşın kötücül bir finalle bitirmemiş olmamın sebebi de bu.
İlk uzun metraj sinemanın dezavantajları olur kesinlikle. Nasıl bir süreçti sizin için?
Yapım bakımından epeyce güç bir süreçti. Sinema çekmenin aslında kendi içinde bir sürü zorluğu var. Buna ek olarak dünyada çok az kişinin başına gelebilecek bir olumsuzluk yaşadık. Çekimlerini 4 hafta olarak planladığımız sinemamızın ikinci haftasından sonra pandemi patladı. Çekimlere orta vermek ve beklemek zorunda kaldık. Sineması tamamlayabilmek için kalan 2 haftalık çekimlerimizi yapmamız gerekiyordu. Tam kapanma olduğu için yaklaşık 3 ay beklemek zorunda kaldık. Bütün oyuncularımın çocuk olduğunu ve çok kısa müddette anatomik olarak çok fazla değiştiklerini düşünürsek hayatımın en uzun 3 ayıydı diyebilirim.
Gerçekten farklı bir durum. Pekala, çocuklarla çalışmanın zorluğu neler? Bunları nasıl aştınız?
Filmi çekmeden evvel bir çocuk dizisi çekme talihim olmuştu. Orda da tekrar çocuk oyuncularla çalıştığım için çocuk oyuncularla irtibat konusunda deneyimliydim. Çocuklarla çalışmak yetişkin oyuncularla çalışmaktan kısmen daha kolay oluyor. Zira bazen yetişkin oyuncuların başında bir şey oluyor ve onu değiştirip oyuncuyu sizin istediğinize ikna etmeniz neredeyse imkansız oluyor. Çocuk oyuncularda istediğinizi yaptırmaya çalışmak birden fazla vakit daha kolay oluyor.
Daha evvel yaşlı bakımıyla ilgili kısa sinemamız vardı. Pota da çocuklarla ilgili. Çocuklar ve yaşlılara ilginiz neden?
‘Huzurevi’ benim için vefatı, vefata yakınlığın neye nazaran olduğu, insanın vefata yaklaştığını düşünse de hayata dair neler yapabileceğimi sorguladığım bir sinemaydı. Pota ise daha çok hayatı, hayatın içindeki zorlukları, birebir potada zorlukları paylaşmayı ve aşmayı sorguladığım bir sinema oldu. Sanırım insan kendinden uzaklaşan şeylere baş yormaya başlıyor. Orta yaş sendromu olabilir. Gençken yaşlılık, yaşlandıkça gençlik ile ilgili sorunsallarım olmaya başlıyor. Bu soru benim için âlâ bir yüzleşme sorusu oldu. Teşekkür ederim bu soruyu sorduğunuz için.
Rica ederim (: Pekala, sıradaki projeniz nedir, Pota’yı beğenenler neyle karşılaşacak?
Sisli bir ormanda yolumu bulmaya çalışıyorum. Başımı kurcalayan bir sürü sıkıntı var lakin sinema yapıp yapmamak konusunda değilim. Matrix sinemasındaki ‘Mavi hap kırmızı hap’ sahnesindeki üzereyim. Hangi hapı seçeceğimi şuan ben de bilmiyorum.
Her genç sinemacının kat etmesi gereken basamaklar var. Siz de bunlardan geçtiniz. Bu zaviyeden bakınca genç sinemacılara tavsiyeleriniz nelerdir?
Gençlik çabuk geçiyor. Ellerini çabuk tutsunlar. Sinema fikirleri olduğunda vakit kaybetmeden harekete geçsin ve peşini bırakmasınlar. Allah yardımcıları olsun.