Pandemiden bu yana insanların meskende daha fazla vakit geçirmesi ve dijitalleşmenin yaygınlaşması, akıllı telefon, kamera, bilgisayar üzere elektronik aygıtların kullanımını artırırken, yarı iletken gereçlere talebi de yükseltiyor. Yarı İletken Sanayisi Derneği’nin (SIA) yayımladığı datalar 2022’nin ikinci çeyreğindeki yarı iletken satışlarının 2021’in birebir periyoduna kıyasla yüzde 13,3 yükseliş kaydederek 152,5 milyar dolara ulaştığını gösteriyor. Yarı iletken malzemelere ağır talebin yanı sıra küreselde yaşanan tedarik ve lojistik zinciri kırılmalarının tesiriyle birlikte ortaya çıkan çip krizi ise birçok sanayiyi etkilemeye devam ediyor. Otomotiv başta olmak üzere sıhhat, teknoloji, finans üzere kesimlerdeki birçok üretici çip yetersizliğinden talepleri karşılayamazken, çip krizinin 2023’e kadar süreceği öngörülüyor.
Birçok ülkenin ve küresel şirketlerin, çip krizinin üstesinden gelmek için bu alandaki faaliyet ve yatırımlarını artırdığını belirten Focus Electronic Hong Kong Kurucusu Selçuk Kemancı, mevzuyu şu sözlerle kıymetlendirdi:
“Mikroçipler, günümüzde otomotiv, savunma sanayi, teknoloji üzere birçok alanda üretilen elektronik aygıtlarda kullanılan yarı iletken devreleri tabir ediyor. Dijitalleşmenin yaygınlaşmasıyla birlikte elektronik aygıt kullanımının artması, bu aygıtlardaki hafızayı depolayan mikroçiplere talebi de yükseltiyor. Ağırlaşan taleple birlikte hala devam eden tedarik kırılmaları ise çiplerin üretim ve lojistik basamaklarındaki süregelen krizi büyütürken, dünya çapındaki ekonomik güçler ortasında rekabete de yol açıyor.”
DÜNYANIN İKİ EKONOMİK GÜCÜ ÇİP KRİZİNİ TETİKLİYOR
Çip krizine son vermek için birçok ülke ve kurumun tahlil arayışında olduğunu aktaran Selçuk Kemancı, “Çip krizi taleplerin artışıyla tetiklenirken, bu bahiste küreselde uzun vadeli iş planları, risk azaltma çalışmaları yapılmaması ve tedarik teminatı sağlanamaması, durumu tahlilsiz bırakıyor. Bilhassa dünyanın iki büyük ekonomik gücü olan Amerika Birleşik Devletleri ve Çin ortasında iş birliği yapılmaması da çip meselesinin dünya çapında bir krize dönüşmesine sebep oluyor. ABD’de bulunan Çinli mikroçip üreticilerine çeşitli kısıtlamaların uygulanması üzere gelişmeler, küresel şirketlerin yarı iletken satın almalarını zorlaştırıyor ve dünyanın en büyük bağımsız yarı iletken üreticisi Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) üzere halihazırda üretim yapan tesislere yönlendiriyor” tabirlerini kullandı.
GLOBAL YARI İLETKEN ÜRETİCİLERİ ÇİP KRİZİNE KARŞI HAREKETE GEÇTİ
Çip krizinin düzgünleşme belirtisi göstermemesiyle birlikte yarı iletken üreticilerinin yeni stratejiler geliştirdiğine dikkat çeken Focus Electronic Hong Kong Kurucusu Selçuk Kemancı, “Yapılan araştırmaların çip sıkıntısının önümüzdeki devirde de devam edeceğini göstermesi, büyük üretici şirketlerin kurum içi faaliyetlerini çoğaltmaya itiyor. Örneğin Tayvan merkezli çip üreticisi TSMC, tam kapasiteli çalışmasının yanı sıra kendi ana adasından Japonya ve ABD’ye kadar yeni fabrikalara yatırım yapıyor. Kurumdan edinilen bilgilerde şirketin 2022’de harcama amaçlarını de geçen seneye kıyasla 10 milyar dolar artırdığını ve üç yıllık bütçe planında 100 milyar dolar ayırdığını görüyoruz. Bu bütçeyle yatırımlarını çeşitlendiren TSMC’nin Japonya ve Arizona’daki yeni tesislerindeki projelerinin yanı sıra, Avrupa’da da üretim yapmaya başlayacağı konuşuluyor” dedi.
ÇİP KRİZİNDE ÜLKELER ALARM VERİYOR
Birçok coğrafyada çip krizine karşı yatırım planları yapıldığının altını çizen Selçuk Kemancı, ülkelerin çip problemine karşı ürettikleri tahlilleri şu sözlerle kıymetlendirdi:
“Çip meselesine karşı şirket bazlı tedbir almak artık kâfi olmayabiliyor ve bu da dünya çapındaki büyük devletlerin yeni uygulamalara geçiş yapmasına kapı aralıyor. ABD Kongresi, yarı iletken çip üreten şirketlere sağlanan 52 milyar dolarlık finansmanı içeren ve 280 milyar dolarlık bir paket olan Çip ve Bilim Yasası’nı geçtiğimiz günlerde onayladı. Avrupa Birliği de çip üretimini artırmak için yeni bir yasa tasarısı üstünde çalışıyor. Güney Kore çip krizi için sanayiye 450 milyar dolarlık taahhüt verirken, Japonya hükümeti de 2024’ün sonuna kadar yeni bir fabrika açmayı planlıyor.”