Kovid-19 pandemisi ve akabinde başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı tüm dünyayı etkiledi. Bu süreçte İstanbul’daki matbaaların bir kısmı 2010 yılından bu yana geliştirdikleri yurt dışı temasları sayesinde krizi fırsata çevirerek birçok ülkeden kitap siparişi aldı. Bunda Türkiye’de yapılan işlerin kalitelerinin yüksek, Avrupa’ya nazaran maliyetlerin düşük olmasının yanı sıra Çin’in pandemi devrinde kapanması, nakliyenin sıkıntı ve değerli olması, Çin, Tayvan ve Amerika ortasındaki gerginlikler de tesirli oldu. 2021 yılında kitap ve karton ambalaj bazında Türkiye’den Avrupa ve öbür ülkelere 2 milyar 357 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Matbaa yetkilileri dalın kâfi devlet dayanağı alması halinde büyük sayılara imza atacağının altını çiziyor.
EN FAZLA SİPARİŞ AMERİKA VE İNGİLTERE’DEN
2006 yılından beri yurt dışına iş yapan İmak Ofset’in kardeş ortaklarından İlyas Karademir, üretimlerinin yüzde 87’sinin ihracat olduğunu söylüyor. Karademir, “Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Dubai, Kuveyt, Rusya üzere ülkelere çalışıyorduk. Son 10 yıldır başta İngiltere olmak üzere ABD, Hollanda, Belçika, Fransa, Danimarka, İsveç ve Yunanistan’a bile kitap gönderiyoruz. İngiltere’ye her gün, Afrika’ya her hafta sevkiyatımız var. Amerika’ya yalnızca bir firmaya, haftada 4 konteyner kitap gönderiyoruz” diyor.
MARVEL’İN ADRESİ ESENYURT
Karademir, Esenyurt’taki matbaalarında Marvel’in Batman, Örümcek Adam üzere çizgi romanlarını, İngiltere’deki British Museum, Louvre, National üzere müzelerin ve Buckingham Sarayı’nın kitaplarının basıldığını anlatıyor. Penguen, Oxford, Cambridge üzere lisan eğitiminde uzman kurumlar ile de mutabakatların tamamlandığını, şu an prova baskıları yaptıklarını söz ediyor. Rusya önderi Putin’in öbür ülke başkanlarıyla yaptığı görüşmeler için hazırlanan itibar kitaplar, Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan üzere ülkelerin cumhurbaşkanlarının yayınları da İmak’ta basılıyor.
STANDARDIMIZ YURT DIŞINDAKİ ÜST KALİTEYE DENK
Amerika’daki ünlü müzelerin yayınlarını basan Ofset Yapımevi İdare Konseyi Lider Vekili Sermet Tolan, yüklü olarak Amerika’ya çalıştıklarını lakin çabucak hemen bütün ülkelerle de alakaları olduğunu söylüyor. Ofset Yapımevi’nin Amerika’daki müşterileri Metropolitan Müzesi, The Museum of Çağdaş Arka, Apertur, Daylight üzere kurumlardan oluşuyor.
Üretimlerinin yüzde 60’ını yurt dışına yaptıklarını söyleyen Tolan, “Bu ülkede basılı gereç ihracatı hiç yoktu. 2000 yılı sonrasında matbaa sahipleri ve yöneticilerinin gayretleri ile bölüm ithal ettiğinden bir tık fazlasını ihraç edebilir hale geldi” diyen Tolan, çabucak hemen hiç devlet dayanağı almayan bir bölümün bu kadar gelişmesinde emeği olan insanların kendi gözünde birer kahraman olduğunu söylüyor. Tolan, “500 dolar üzere astronomik fiyatlarla satılan Louis Vuitton kitapları üzere eserlerin bizim şirketimizde basılıyor olması gurur verici. Bu açıdan son 10 seneyi önemsiyorum” diye ekliyor.
Yurt dışına fuarlarla açıldık
Hızlı ve kaliteli üretim ivmeyi sürdürebilir
Acar Matbaa yetkilileri Zekeriya ve Savaş Acar kitap piyasasında bilhassa pandemi periyodunda Türkiye’ye bir kayma olduğunu belirtiyor. Savaş Acar, “Avrupalı ve Amerikalı yayınevlerinin Çin siparişlerinde 8 aya varan gecikmeler olunca alternatif olarak Türkiye’yi gördüler. Geçtiğimiz 2 sene içinde Türkiye ihracatta bir ivme kazandı. Bundan sonrası ise büsbütün izleyeceğimiz siyasete bağlı” diyor. Önümüzdeki süreçte Avrupa’da resesyona bağlı bir kriz beklendiğini belirten Acar, gelen talebi anında karşılayıp süratli ve kaliteli üretimle, yakalanan ivmenin sürdürülebileceğini söz ediyor.