İsrail’in Filistinli gazeteci Şirin Ebu Akile’yi öldürmesinin üzerinden bir yıl geçti

Filistinli gazeteci Hoş Ebu Akile’nin misyonu sırasında İsrail askerlerince öldürülmesinin üzerinden bir yıl geçerken, bu mühlet içinde Ebu Akile’nin öldürülmesine karşılık milletlerarası toplum nezdinde İsrail’e rastgele bir yaptırım uygulanmadı.

Filistin ve ABD vatandaşlığı bulunan gazeteci Hoş Ebu Akile’nin (51) 11 Mayıs 2022’de İsrail askerlerince öldürülmesi, işgal altındaki Filistin topraklarında yaşanan sivil kayıplar konusunda memleketler arası toplum nezdinde en fazla reaksiyon çeken olaylardan biri oldu.

Katar merkezli Al Jazeera televizyonunun tecrübeli saha muhabiri Ebu Akile, geçen yıl 11 Mayıs’ta sabah erken saatlerde, İsrail güçlerinin Batı Şeria’da bulunan Cenin kentindeki mülteci kampına düzenlediği baskını takip ettiği sırada, İsrail askerlerinin açtığı ateşle başından vurularak öldürüldü.

Olayda Ebu Akile’nin yanında bulunan meslektaşı Ali es-Sumudi de sırtından yaralandı.

Gazeteci Ebu Akile’nin misyonu başında ve üzerinde “press” (Basın) yazılı çelik yelek giydiği halde İsrail askerleri tarafından gerçek mermiyle vurularak öldürülmesi büyük reaksiyon çekti.

İsrail güçleri, ayrıyeten Ebu Akile’nin son seyahatine uğurlandığı işgal altındaki Doğu Kudüs’te düzenlenen cenaze merasimi sırasında kalabalığa saldırdı ve naaşın taşındığı tabut yere düşme tehlikesi geçirdi.

Televizyonlarda canlı yayınlanan ve toplumsal medyada geniş yer bulan bu imajlar izleyenleri hayretler içinde bırakırken, İsrail polisinin cenazeye saygısızlığı gündem oldu.

Tüm ispatlar, İsrail askerlerince ve taammüden öldürüldüğüne işaret etti

Çok sayıda memleketler arası kurumun soruşturma ve incelemelerinin vardığı sonuç, Ebu Akile’nin İsrail askerleri tarafından taammüden ve maksat alınarak öldürüldüğünü gösterdi.

Londra Üniversitesi’ne bağlı araştırma kuruluşu “Forensic Architecture” ile Filistin El-Hak Kurumu’na bağlı “Araştırmacı Mühendislik Birimi”nin olaya ait Eylül 2022’de yürüttüğü ortak bir soruşturma, İsrail askerlerinin Filistinli gazeteciyi taammüden öldürdüğünü ortaya koydu.

Gazetecilere ateş açılan ana ait eldeki imgelerin ve 3 boyutlu ölçüm usulünün kullanıldığı soruşturma sonucunda

“olayda kasıtlı, ısrarlı ve tekrarlanan bir formda ateş açıldığı, ateşi açan askerin hedeftekilerin gazeteci olduğunu görebilecek konumda bulunduğu, etraftakilerin Ebu Akile’ye birinci yardımda bulunmasına mani olunduğu ve ateş açıldığı sırada bölgede Filistinli silahlı bireylerin olmadığı”

üzere bir dizi sonuca ulaşıldı.

Ebu Akile’nin vefatına neden olan merminin manzarasına ulaşan Al Jazeera da merminin İsrail ordusunun kullandığı mühimmatlardan olduğunu belirtti.

Al Jazeera’nın, askeri uzmanların görüşlerine dayandırılan araştırma haberinde, inceleme sonucu, Ebu Akile’nin vefatına neden olan yeşil uçlu merminin, zırhı delmek için tasarlandığı ve M4 tüfeğinde kullanıldığı bilgisine yer verildi. Haberde ayrıyeten merminin İsrail güçleri tarafından kullanılan 5,56 milimetre kalibreli mermilerden olduğu ortaya konuldu.

CNN, The New York Times ve Bellingcat üzere çok sayıda medya kuruluşu ve açık kaynak istihbaratı platformunun, data tahlillerine dayanarak yürüttüğü araştırma raporları da İsrail’in sorumluluğuna dikkati çekti.

Ebu Akile’nin ailesi ve Al Jazeera televizyonu, Filistinli gazetecinin öldürülmesiyle ilgili Milletlerarası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) şikayette bulundu.

Müracaatta, UCM’ye sunulan kanıtların, Ebu Akile’nin bulunduğu yerden İsrail askerlerine ateş açılmadığını, bilakis İsrail ordusunun Filistinli gazeteciye ateş ettiğini açıkça ortaya koyduğu ve İsrail ordusunun “Filistinli gazetecinin ateş çizgisinde kalarak öldürüldüğü” tarafındaki argümanının çürütüldüğü vurgulandı.

İsrail’in vakitle değişen açıklamaları

Olaydaki sorumluluğunu başta inkar eden ve Filistinli silahlı kümeleri sorumlu tutan İsrail, birbiriyle çelişen açıklamalarının akabinde, milletlerarası yansılar üzerine etaplı ve dolaylı olarak Ebu Akile’nin ölümündeki sorumluluğunu kabul etti.

İsrail Ordu Sözcülüğü, birinci olarak, Ebu Akile’nin vefatının çabucak akabinde yayımladığı, Filistinli silahlı ögelerin, ne vakit ve nerede kaydedildiği net olarak anlaşılmayacak halde ateş ederken çekilmiş birtakım manzaralarını paylaşarak, Filistinli gazetecinin öldürülmesinden Filistin tarafını sorumlu tuttu.

Ardından İsrail ordusu, 17 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Ebu Akile’nin vefatının

“hangi taraftan kaynaklandığının bilinemeyeceğini”

iddia etti.
Kelam konusu açıklamada, ordu soruşturmasına nazaran, Ebu Akile’nin

“kasten vurulmadığı ve ayrım gözetmeksizin ateş açan Filistinli silahlı bireyler tarafından mı yoksa ezkaza bir İsrail askeri tarafından mı vurulduğunun tespit edilemediği”

kaydedildi.
İsrail ordusu, çok sayıda bağımsız milletlerarası kuruluşun ve medya organının yürüttüğü çalışmaların İsrail askerlerinin sorumluluğuna işaret eden raporlarının akabinde, 5 Eylül’de yayımladığı en son raporunda, Ebu Akile’nin

“yanlışlıkla İsrail ordusunun ateşiyle öldürülmüş olma mümkünlüğünün yüksek olduğunu

” duyurdu.

Ebu Akile’nin öldürülmesine ait hiçbir İsrail askeri hakkında soruşturma başlatılmadı.

İsrail ‘şeffaflıktan uzak, üstünkörü ve vakte yayarak’ soruşturma yapıyor

ABD merkezli Gazetecileri Müdafaa Komitesi (CPJ), ortalarında Ebu Akile’nin de bulunduğu, 2001’den bu yana 20 gazetecinin İsrail askerlerince öldürülmesiyle ilgili İsrail’in bugüne kadar kimse hakkında soruşturma açmadığını ve hukuksal süreçleri vakte yayarak sorumluları “akladığını” açıkladı.

Ebu Akile’nin öldürülmesinin birinci yılında CPJ tarafından hazırlanan raporda, Ebu Akile dahil birden fazla vazife başında iken İsrail tarafından öldürülen gazetecilerle ilgili İsrail makamlarının, “şeffaflıktan uzak, üstünkörü ve vakte yayarak” soruşturma yaptığına işaret edildi.

Raporda,

“2001’den bu yana 20 gazetecinin öldürülmesiyle ilgili kimse hakkında soruşturma açılmadı. Tüzel süreçler, ispat ve şahit argümanları dikkate alınmadan, olaylarda sorumluluğu bulunan kolluk kuvvetlerini aklayacak biçimde yürütüldü. İsrail makamları, gazetecilerin öldürülmesiyle ilgili hukuksal süreçleri uzatarak hesap vermekten kaçıyor ve Filistinlilerin adalet arayışını engelliyor.”

ifadelerine yer verildi.

ABD İsrail’in telaffuzunu benimsedi

ABD Dışişleri Bakanlığı, Ebu Akile’nin vefatına neden olan kurşuna yönelik başlattığı isimli incelemenin sonuçlarına ait 4 Temmuz 2022’de yaptığı açıklamada, Ebu Akile’nin vefatına neden olan kurşunun

“kaynağının tespit edilemediğini”

ancak

“muhtemelen İsrail güçlerince vurulduğu”

sonucuna varıldığını duyurmuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, bahse ait yazılı açıklamasında,

“Şirin Ebu Akile’nin vefatına muhtemelen İsrail ordusu mevzilerinden gelen mermilerin neden olduğu sonucuna vardıklarını”

belirtmişti.

ABD’nin, Ebu Akile’nin öldürülmesiyle ilgili olarak İsrail’i direkt suçlayıcı söz kullanmaması İsrail’e rahat nefes aldırırken, bu durum, Ebu Akile ailesi başta olmak üzere Filistin tarafında reaksiyonla karşılandı.

Ayrıca ABD Adalet Bakanlığı ve Federal Soruşturma Ofisi (FBI) da ABD vatandaşı Filistinli gazetecinin öldürülmesiyle ilgili soruşturma başlatmıştı.

Süreç sonunda olaya dahil olan İsrail askerlerinin soruşturulması için ABD’nin talepte bulunabileceği belirtilmişti.

Ancak İsrailli yetkililer, Ebu Akile’nin vefatında sorumluluğu bulunan İsrail askerlerinin soruşturulmasını kabul etmeyeceklerini ve bu mevzuda hiçbir tarafla işbirliği yapmayacaklarını açıkladı.

Dönemin İsrail Başbakanı Yair Lapid, Al Jazeera’nın Ebu Akile’nin öldürülmesini UCM’ye taşımasına ait yaptığı açıklamada,

“Kimse İsrail ordusundaki askerleri soruşturamaz ve kimse bize savaş haliyle ilgili vaaz veremez, hele ki Al Jazeera.

” sözlerini kullandı.
Dönemin Savunma Bakanı Benny Gantz da ABD’nin soruşturma kararına reaksiyon göstererek, bunu

“ciddi bir hata”

olarak nitelendirdi.
İsrail ordusunun, “ayrıntılarının Amerikalı yetkililerle de paylaşıldığı profesyonel ve bağımsız bir soruşturma yürüttüğünü” argüman eden Gantz,

“ABD’ye, rastgele bir dış soruşturmayla işbirliği yapmayacağımızı ve İsrail’in iç işlerine rastgele bir müdahaleye müsaade vermeyeceğimizi açıkça belirttim.”

değerlendirmesinde bulundu.

Uluslararası medyanın gazeteci cinayetini “ölüm” olarak aktarması

Şirin Ebu Akile’nin, vazifesi sırasında kurşunlara maksat olarak

“öldürüldüğü”

ilk günden itibaren görüntü kayıtları, şahit sözleri ve resmi açıklamalar ile sabitti.
Dünyanın önde gelen medya kuruluşlarından kimileri, emsal olaylarda sergiledikleri yayın siyasetini tekrar ederek, failin varlığına işaret etmeden,

“Filistinli gazeteci öldü”

halinde manşetler kullandı.

Filistinli gazetecinin yakınları başta olmak üzere birçok kesimde, memleketler arası medyanın, İsrail’in cürümlerini örtbas etmeye çalıştığı ve İsrail’in sahip olduğu dokunulmazlıkta büyük rol oynadığı yorumları yapıldı.

Bununla birlikte, The Washington Post ve The New York Times üzere birtakım büyük medya kurumlarının Ebu Akile’nin gerçekte nasıl öldürüldüğünü ve İsrail askerlerinin onu nasıl gaye aldığını gösteren soruşturma raporları da büyük ses getirdi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir