Ticaret Bakanlığı, Avrupa Birliği ve STA muahedesi bulunan 23 ülke dışında kalan ülkelerden gerçekleştirilecek elektrikli araç ithalatı için kural koştuğu “İzin Belgesi”nin kapsamını genişleterek, şarj edilebilir hibrit araçlar (PHEV) ile yük taşımaya yönelik araçları da sisteme dahil etti. Böylelikle yaklaşık 9 aydır elektrikli araç ithal edilemeyen Çin, Japonya, G. Afrika, ABD ve Meksika üzere ülkelerden PHEV motorlu araç üretimi de imkânsız hale geldi. Karardan tıpkı elektrikli araçlarda olduğu üzere en çok Çinli üreticilerin etkilenmesi bekleniyor. Bununla birlikte Toyota, Lexus, Honda ve Nissan üzere Japon üreticiler ile BMW, Cupra, Volvo üzere Çin’de üretimi bulunan markalar da elektriklilerinin yanında artık PHEV modellerini getirmekte zorlanacak.
TÜKETİCİ GÜVENLİĞİ VURGUSU
Türkiye’de üretim yapan markaların çatı kuruluşu Otomotiv Sanayii Derneği’nin Yönetim Kurulu Lideri Cengiz Eroldu ise bildirinin genişletilmesinden ötürü memnuniyet duyduklarını kaydetti. Eroldu yaptığı yazılı açıklamada şu sözleri kullandı: “Daha evvel yalnızca elektrikli arabaları kapsayan düzenleme, haricen şarj edilebilen hibrit arabaların yanı sıra elektrikli ve haricen şarj edilebilen hibrit eşya taşımaya mahsus ticari araçların da dahil edilmesi ile birlikte daha da genişlemiş oldu. Bilhassa son yıllarda ülkelerin rekabetçiliklerini korumak ve mahallî tüketicinin güvenliğini tahsis etmek üzere dünya genelinde birçok önlemin devreye alındığını gözlemlemekteyiz.
‘EKONOMİ AÇISINDAN ÖNEMLİ’
Ticaret Bakanlığımız tarafından yayımlanarak 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ve bugün kapsamı genişletilen Tebliğ’i ülkemiz tüketicisinin korunması, hizmet kalitesinin sağlanması, otomotiv sanayiinin rekabetçiliğinin gözetilmesi ve ekonomimiz açısından olumlu kıymetlendiriyoruz. Araba pazarında geçmişte yüzde 40’a ulaşmış olan yerli araç hissesinin yüzde 25’e kadar gerilediği günümüzde, bu düzenleme araba pazarında yerli araç hissesinin korunması/geliştirilmesi açısından da olumlu tesir yaratacaktır.”
EKİM AYINDA BAŞLIYOR
Ticaret Bakanlığı’nın geçtiğimiz yılın sonunda açıkladığı bildirim kapsamında, Çin, Japonya, Meksika, Güney Afrika üzere ülkelerden elektrikli ve PHEV araç ithal etmek için “İzin Belgesi” düzenlemesi gerekiyor. Bu dokümanın düzenlenebilmesi için de 7 coğrafik bölgede en az 20 yetkili servis istasyonunun ithalatçının kendisi tarafından kurulmuş olmasının TSE tarafından onaylanarak belgelendirilmesi, elektrikli araç bakım tamiratından sorumlu bireylerin yeterlilik evrakına sahip olması, ithalatçı firmanın Türkiye’de kurulu en az 40 çalışana sahip davet merkezi kurması üzere zorunluluklar bulunuyor.
‘OTOBÜSLERİ DE KAPSAMALI’
Tebliğin otobüs, midibüs üzere yolcu taşıyan araçları kapsayacak biçimde genişletilmesi gerektiğini belirterek, “Bilindiği üzere ülkemiz, ticari araç üretiminde dünya çapında değerli oyuncular ortasında yer alıyor. Ticari araç üretimimiz ile AB ülkeleri ortasında bu sene 1.sıradan 2. sıraya geriledi, dünyada ise 9. sıradayız. Ticari araçların adetsel ihracatımız içindeki hissesi yüzde 35, ticari araç pazarındaki yerli araç hissesi ise yaklaşık yüzde 40 düzeyinde. Son devirde otomotiv dış ticaret istikrarındaki araba kümesi kaynaklı bozulmanın, ticari araç üretimimizin müspet tesiri ile desteklendiği değerli bir gerçek. Tüm bu nedenlerle, Ticaret Bakanlığımız tarafından yayımlanan Bildiri kapsamına eşya taşımaya mahsus ticari araçların da uygulamaya eklenmiş olmasını ülkemiz iktisadı açısından değerli görüyoruz. Ayrıyeten eşya taşımaya mahsus ticari araçların yanı sıra önümüzdeki devirde yolcu taşımaya mahsus ticari araçların da düzenleme kapsamına alınmasının değerlendirilmesini değerli buluyoruz” açıklamasında bulundu.
SEKTÖR İKİYE BÖLÜNDÜ
Ticaret Bakanlığı’nın tüketiciyi ve yerli üretimi korumak gayesiyle attığı adımlara otomotiv üreticileri tam dayanak verirken otomotiv distribütörleri tıpkı görüşte değil. Tıpkı vakitte tebliğten etkilenen Toyota, Lexus ve BYD markalarının Türkiye distribütörü ALJ Türkiye’nin CEO’su da olan Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği Başkanı Ali Haydar Bozkurt, bildirimin kapsamını genişleten karardan çabucak evvel Gazete Pencere’ye yaptığı açıklamada, “Çin menşeili eserlere getirilen ek yüzde 40 gümrük vergisi ile esasen ithalatlarına önemli bir mani de getirilmiş oldu. Yani artık bu bildiriye muhtaçlık kalmadığını düşünebiliriz. Bugün geldiğimiz noktada, bilhassa de ülkemizde üretimleri devam eden markaların durumlarını da göz önünde bulundurarak, bu bildirimde bir değişikliğe gidilmesi yahut büsbütün kaldırılması elzem görülmektedir” demişti.