Suudi Arabistan ile Çin, çeşitli alanlarda ikili işbirliğini geliştirme ve toprak bütünlüklerini müdafaa noktasında birbirlerini destekleme kararı aldı.
Suudi Arabistan-Çin Doruğu’nun sonuç bildirgesi olarak yayımlanan ortak yazılı açıklama, Suudi Arabistan resmi ajansı SPA’da yayımlandı.
Kral Selman bin Abdulaziz Al Suud ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman‘ın, ülkeye üç günlük ziyarette bulunan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile iki ülke ortasındaki kapsamlı stratejik paydaşlığı geliştirme imkanlarını ele aldıkları belirtildi.
Görüşmelerde Suudi Arabistan ve Çin’i ilgilendiren milletlerarası ve bölgesel hususların etraflıca konuşulduğu aktarılan açıklamada, Suudi Arabistan-Çin bağlarını kapsamlı stratejik iştirak çerçevesinde yeni etaplara taşımada mutabakat sağlandığı söz edildi.
Kral Selman ile Devlet Lideri Şi’nin “kapsamlı stratejik paydaşlık anlaşması” imzaladığı hatırlatılan açıklamada, Şi’nin 2016 yılında Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiği ziyaret ve sonrasındaki karşılıklı ziyaretler ile temasların ikili işbirliğini çeşitli alanlarda geliştirdiğine işaret edildi.
Dış işlerinde karşılıklı öncelik ve güçte işbirliği
Suudi Arabistan ile Çin’in dış işleriyle ilgili bahislerde birbirlerine verdikleri önceliği sürdürmeyi teyit ettiği vurgulanan açıklamada, gelişmekte olan ülkeler için işbirliği, dayanışma, karşılıklı çıkar ve kazan-kazan modeli oluşturmada mutabık kalındığı kaydedildi.
“Karşılıklı çıkarları tereddütsüz desteklemeye devam etme, Suudi Arabistan ve Çin’in egemenlik ile toprak bütünlüğünü muhafazada birbirlerini destekleme, ülkelerin iç işlerine müdahale etmeme prensibini savunmak üzere ortak uğraşlarda bulunma” üzere bahislerde mutabık kalındığına işaret edilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın bir kere daha Çin’in toprak bütünlüğüne bağlılığını yinelediği vurgulandı.
Suudi Arabistan-Çin Üst Seviye Ortak Komitesi üzerinden ekonomik, ticari ve yatırım fırsatlarını somut iştirake dönüştürme tarafında uğraşları ağırlaştırmanın ehemmiyetine değinilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın petrol kaynaklarına sahip olması ve Çin’in de büyük bir pazar olması sebebiyle güç alanındaki ikili işbirliğinin kıymetli stratejik iştirak pozisyonunda olduğu kaydedildi.
Petrol piyasalarındaki istikrarın önemi
Küresel petrol piyasalarındaki istikrarın kıymetine dikkat çekilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın petrol piyasalarındaki istikrarı destekleme ve dengeleme tarafında sergilediği tavrın, Pekin idaresi tarafından memnuniyetle karşılandığı aktarıldı.
Petrol alanındaki işbirliğini güçlendirmenin her iki ülkenin ortak çıkarına olacağına işaret edilen açıklamada, ayrıyeten global petrol piyasalarındaki istikrarın ehemmiyetine değinildi.
Petrokimya bölümünde ortak yatırım imkanlarını araştırma ve petrolü petrokimyaya dönüştürme teknoloji projelerini geliştirme konusunda da mutabakat sağlandığı aktarılan açıklamada, “elektrik, güneş gücü, rüzgar gücü üzere yenilenebilir güç kaynaklarında projeler geliştirme” konusunda işbirliği yapılacağı belirtildi.
Hidrokarbon kaynaklarında yenilikçi kullanımın yanı sıra barışçıl nükleer güç alanındaki işbirliğini güçlendirme, güçte akıllı sanayi üzere teknolojileri geliştirme alanlarında da mutabakat sağlandığı kaydedilen açıklamada, Çin’in Bir Jenerasyon ve Bir Yol Projesi’nde işbirliği, Suudi Arabistan’ın ilgili kurumlarının bu proje çerçevesinde çeşitli yatırımlara katılabilmesi ve Suudi Arabistan’ın güç alanında faaliyet gösteren Çinli şirketler için hem üretim hem ihracat merkezi haline gelmesinin desteklenmesinin değeri vurgulandı.
Enerji eserlerini bölge ülkelerinin yanı sıra Avrupa ve Afrika’ya ihraç edecek ortak yatırım alanının da ele alındığına işaret edilen açıklamada, bu adımların, Suudi Arabistan’ın gelişmesine katkı sağlayacağı üzere Çin’in de ilgili yatırımlarla petrokimya bölümünde kendine kâfi hale geleceği tabir edildi.
Çin’in Suudi Arabistan topraklarındaki sivilleri amaç alan atakları “kabul edilemez” gördüğü belirtilen açıklamada, bu ülkenin ayrıyeten Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu kapsamındaki “başarılarını” takdir ettiği kaydedildi.
Zirvede global ekonomik zorluklar ve her iki ülkenin bu zorluklara karşı eforlarının konuşulduğu belirtilen açıklamada, bu bağlamda global güç piyasalarındaki istikrarın ve tahıl eserlerinin kesintisiz olarak dünyanın tüm ülkelerine ulaşmasının ehemmiyetine dikkat çekildi.
Savunma alanında ikili işbirliği ve uyumu geliştirmede kararlı olunduğu tabir edilen açıklamada, iki ülkenin terör ve organize kabahatlerle ilgili karşılıklı data paylaşım seviyesini yükseltmeyi teyit ettiği kaydedildi.
Bölgesel konular
İran nükleer programının barışçıl olmasını garanti altına almak için ortak işbirliğini geliştirmenin gerekliliği konusunda Suudi Arabistan ve Çin’in hemfikir olduğu aktarılan açıklamada, ayrıyeten İran’a Milletlerarası Atom Gücü Ajansıyla işbirliği davetinde bulunuldu.
Afganistan’ın terör kümeleri için bir sığınak haline gelmemesinin garantilemesinin kıymetine dikkat çekilen açıklamada, Ukrayna krizinde de uyuşmazlıkların barışçıl yollarla aşılmasının kıymeti hatırlatıldı.
Filistin-İsrail sıkıntısına de kapsamlı ve adil bir tahlil bulunması gerektiği vurgulanan açıklamada, Suriye krizine ait siyasi tahlil uğraşlarını, ülkenin toprak bütünlüğü doğrultusunda ağırlaştırmaya yönelik takviye yinelendi.
Lübnan konusuna da değinilen açıklamada, bu ülkenin güvenliği ve istikrarı ile toprak bütünlüğüne ehemmiyet verildiği aktarıldı.
Açıklamada, Lübnan’da gerekli ıslahatların hayata geçirilmesi ve mevcut krizin aşılmasının ehemmiyetine işaret edilerek, Suudi Arabistan ve Çin’in “Lübnan’ın, bölgesel güvenliği ve istikrarı sarsan terör örgütlerinin merkezi, terör hareketlerinin başlangıç noktası ve uyuşturucu kaçakçılığı için geçiş noktası olmasını” önlemek için çalışma konusundaki istekleri vurgulandı.
(AA)