Taliban’ın 15 Ağustos 2021’de idaresi ele geçirmesinin akabinde o vakte kadar başta Hint sineması olmak üzere, dünya sinemasını Afgan sinemaseverlerle buluşturan ülkedeki az sayıdaki sinema salonu faaliyetlerini askıya almıştı. Ayrıyeten sinema kesiminde çalışan yüzlerce direktör, aktör, senarist ve çalışan da Taliban’ın siyasetleri nedeniyle Afganistan’ı terk etmişti.
Taliban sonrası ilk
Taliban’ın idaresi ele geçirmesinden sonra düzenlenen birinci sinema şenliği ise başşehir Kabil’deki Ariana ve Nema Resane isimli sinema salonlarında izleyicilerle buluştu. Afganistan Radyo ve Televizyon Kurumu ile 4 sinema derneğinin düzenlediği “Did-i Naw (Yeni Bakış) Kısa Sinema Festivali” bünyesinde Afgan direktörlerce çekilen 37 kısa sinema ve belgesel izleyicilere gösteriliyor.
İzleyenlerden yalnızca biri kadındı
Taliban idaresindeki Ariana Sineması’nda yaklaşık 50 kişinin sinemaları izlediği görülürken bu şahıslardan yalnızca birinin bayan olması dikkati çekti. Toplamda 4 gün sürecek şenliğin sona ermesinin akabinde, heyet kararıyla “en güzel senaryo”, “en uygun yönetmen” ve “en uygun belgesel” kategorilerinde dereceye girenler ödüllendirilecek.
İzleyicilerinden Zehra Murtezevi, sinema salonunda bayan izleyici ve sinemalarda genç bayan oyuncu sayısının azlığından şikayet etti. Murtezevi, “Kadınların yer alamıyor oluşu maalesef üzücü bir durum. Şu ana kadar izlediğim sinemalarda bayanların birçoklarının öne çıkan bir rolü yoktu. Olanların da yaşı büyüktü. Genç bayanların rol alamadığını gördüm. Gördüğüm sinemaların tamamında küçük kız ve erkek çocuklar ile yetişkin erkekler vardı” diye konuştu.
Öte yandan, gösterimi yapılan sinemalarda oynayan az sayıda bayan oyuncu da Taliban’ın zarurî kıldığı örtünme kurallarına çerçevesinde rol alabildi. Bayanlara eğitim ve çalışma yasağı getiren Taliban idaresi, geçtiğimiz yıl televizyon ile ilgili yeni kurallar getirdiğini duyurarak dizilerde bayanların gözükmesini yasaklamıştı. Taliban, ekrana çıkan bayan gazetecilerin de başlarını örtmesi buyruğunu vermişti.